Martın 27-si Azərbaycanda Elm Günüdür. Prezident İlham Əliyevin 2018-ci il 9 aprel tarixli Sərəncamı ilə Azərbaycanda Elm Gününün təsis edilməsi müvafiq sahəyə dövlət səviyyəsində qayğı göstərilməsinin bariz nümunələrindən biridir.
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu əlamətdar gün bütövlükdə Azərbaycan elmi ictimaiyyətinin bayramı kimi qeyd edilir. Ölkəmizdə Elm Günü, eyni zamanda, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının yaradıldığı günə təsadüf edir. 1945-ci ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyası təsis olunduqdan sonra respublikada elmin mükəmməl təşkilati strukturu formalaşıb, elmi araşdırmaların həyata keçirilməsi sistemli xarakter alıb. Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyev ölkəmizə rəhbərlik etdiyi hər iki dövrdə elmin inkişafına böyük diqqət və qayğı göstərib. Akademiyanın sürətli inkişaf mərhələsi ümummilli lider Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır. Ulu Öndər deyib: “Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası xalqımızın milli sərvətidir. Bu sərvəti qoruyub saxlamalıyıq”.
Azərbaycanda elmin çox zəngin tarixi və ənənələri var. Əsrlər boyu Azərbaycan alimləri elmi təfəkkürün müxtəlif sahələrində meydana gətirdikləri sanballı əsərlərlə bəşəriyyətin elmi-mədəni yüksəlişinə böyük xidmətlər göstərib, Şərqlə Qərb arasında elmin varislik əlaqələrinin qorunub saxlanması işinə dəyərli töhfələr veriblər.
Respublikamızda elmin inkişafı dövlət siyasətinin əsas prioritetlərindən biridir. Azərbaycan elmində islahatların aparılması, mövcud problemlərin aradan qaldırılması və elmin qarşısında duran strateji vəzifələrin icrası, həmçinin ölkədə elmin davamlı inkişafının təmin edilməsi məqsədilə Prezident İlham Əliyev tərəfindən müvafiq fərman və sərəncamlar imzalanıb. “Azərbaycan Respublikasında 2009-2015-ci illərdə elmin inkişafı üzrə Milli Strategiya”, “Azərbaycan Respublikasında 2009-2015-ci illərdə elmin inkişafı üzrə Milli Strategiyanın həyata keçirilməsi ilə bağlı Dövlət Proqramı”nın icrası ilə bağlı görülmüş işlər bütövlükdə elmimizin inkişafına böyük təkan verib. Dövlət başçısının 2016-cı il 9 avqust tarixli Fərmanına əsasən, ilk dəfə olaraq “Elm haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu qüvvəyə minib. Bu Qanun respublikada elmi fəaliyyətin təşkili, idarə edilməsi və inkişafı sahəsində dövlət siyasətinin əsas prinsiplərini, elmin və elmi-innovasiya fəaliyyətinin məqsədlərini, elmi fəaliyyət subyektlərinin hüquq və vəzifələrini, elmin maliyyələşdirilməsi mexanizmlərini, elmi nailiyyətlərin stimullaşdırılması və onlardan istifadənin təşkilati-hüquqi əsaslarını müəyyən edir.
2014-cü il noyabrın 10-11-də ölkəmizdə ilk dəfə olaraq AMEA-nın təşkilatçılığı ilə Bakı Elm Festivalı keçirilib. Tədbirdə institut və elmi təşkilatların, regional bölmələrin elmi nailiyyətlərini əks etdirən məruzələr dinlənilib, müxtəlif sərgi və elmi şoular nümayiş etdirilib. Birinci Elm Festivalında 15 mindən çox insan iştirak edib. Respublikanın elmi ictimaiyyəti tərəfindən böyük maraqla qarşılanan ikinci Elm Festivalının açılış mərasimi 2016-cı il oktyabrın 31-də AMEA-nın əsas binasında təşkil olunub. Sonra festival işini Naxçıvanda, Sumqayıtda, Şəkidə və Gəncədə davam etdirib.
Festivalların keçirilməsində əsas məqsəd elmimizin nailiyyətlərini, yeni innovasiyaları nümayiş etdirmək, informasiya-kommunikasiya texnologiyaları və digər innovativ üsullar əsasında elmin təbliğinə nail olmaq, cəmiyyətdə elmə marağı artırmaq, həmçinin elm-təhsil-istehsalat arasında əlaqələri gücləndirmək olub.
Son 10 ildə dövlət büdcəsindən elmə çəkilən xərclər 54,7 faiz, həmin dövrdə elmi-texniki işlərin dəyəri isə 53,2 faiz artıb. onların 57 faizini fundamental tədqiqatlar, 6,8 faizini tətbiqi tədqiqatlar, 12 faizini layihə-konstruktor işləri, qalan hissəsini isə nümunələrin hazırlanması və digər işlər təşkil edib.
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2021-ci ildə fəaliyyəti haqqında icmal hesabatda qeyd olunub ki, 2021-ci ilin dövlət büdcəsində elm xərcləri üzrə 183,3 milyon manat, o cümlədən Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası və onun tabeliyində olan müəssisələrin saxlanılması üçün 116,7 milyon manat məbləğində vəsait ayrılıb. Ötən il elmi müəssisə və təşkilatlar tərəfindən 150 milyon manatlıq işlər yerinə yetirilib və onun da 97 faizini elmi-texniki işlər təşkil edib. Fundamental və tətbiqi tədqiqatlara çəkilmiş cari xərclərin 32,6 faizi təbiət elmləri, 19,5 faizi texnika elmləri, 24 faizi humanitar və ictimai elmlər, 23,9 faizi aqrar və tibb elmləri sahəsinə sərf edilib.
Hesabat ilində AMEA-nın elmi müəssisələrində 181 problemin 502 mövzusu üzrə 1765 elmi tədqiqat işi aparılıb, 32 iş tətbiq olunub. AMEA-nın elmi müəssisələrində 71 (20-si xarici alimlərlə) qrant üzrə işlər davam etdirilib, 70 (12-si xarici) patent alınıb. Akademiyanın alimləri tərəfindən 500-ə yaxın kitab çap olunub, 7 mindən çox məqalə və tezis, o cümlədən 2 minə yaxın məqalə və tezis xaricdə dərc edilib. Elmi işçilərin əsərlərinə 25 minə yaxın istinad olunub.
Azərbaycan elminin dünya elminə inteqrasiyası istiqamətində həm dövlətimiz, həm də respublikanın müxtəlif elmi-tədqiqat və ali təhsil müəssisələrində çalışan elm adamları tərəfindən mühüm tədbirlər həyata keçirilir. Alimlərə, xüsusən gənclərə dünyanın aparıcı ölkələrinin elmi müəssisələrində ixtisasartırma kursları keçmək və araşdırma aparmaq üçün imkanlar yaradılır, onların beynəlxalq elmi layihələrdə iştirakı təmin edilir. Eyni zamanda, ölkəmizdə elmi-texniki infrastrukturun modernləşdirilməsi, tədqiqat müəssisələrinin statusuna və vəzifələrinə uyğun olaraq onların maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsində mühüm addımlar atılır. Həmçinin elm və təhsilin inteqrasiyasının təmin edilməsi, yüksəkixtisaslı elmi kadrların hazırlanması sisteminin təkmilləşdirilməsi Azərbaycan elminin qarşısında duran əsas vəzifələrdəndir. Belə ki, doktorantura, dissertantura və magistratura yolu ilə elmi kadr hazırlığı keyfiyyətcə yeni səviyyəyə qaldırılır.
Bu gün Azərbaycan Respublikasında dövlətin elm sahəsində siyasətinin və strategiyasının əsas prinsipləri müəyyən olunmuş şəkildə, eyni zamanda, müasir tələblərə uyğun həyata keçirilir.
Mənbə: AZƏRTAC
Science is not only compatible with spirituality; it is a profound source of spirituality.
(Carl Sagan)
Science and everyday life cannot and should not be separated.
(Rosalind Franklin)
Science knows no country, because knowledge belongs to humanity, and is the torch which illuminates the world.
(Louis Pasteur)
If you're scientifically literate, the world looks very different to you, and that understanding empowers you.
(Neil DeGrasse Tyson)
Nothing in life is to be feared, it is only to be understood. Now is the time to understand more so that we may fear less.
(Marie Curie)
If you can’t explain it simply, you don’t understand it well enough.
(Albert Einstein)
Tell me and I will forget. Show me and I may remember. Involve me and I learn.
(Benjamin Franklin)
An experiment is a question which science poses to Nature, and a measurement is the recording of Nature’s answer.
(Max Planck)
Science is the acceptance of what works and the rejection of what does not. That needs more courage than we might think.
(Jacob Bronowski)
Science is Nature's interpreter.
(James Lendall Basford)
Nature composes some of her loveliest poems for the microscope and the telescope.
(Theodore Roszak)
The important thing in science is not so much to obtain new facts as to discover new ways of thinking about them.
(William Lawrence Bragg)
Observations always involve theory.
(Edwin Hubble)
The good life is one inspired by love and guided by knowledge.
(Bertrand Russell)
An investment in knowledge pays the best interest.
(Benjamin Franklin)
For beautiful eyes, look for the good in others; for beautiful lips, speak only words of kindness; and for poise, walk with the knowledge that you are never alone.
(Audrey Hepburn)
Knowledge is power. Information is liberating. Education is the premise of progress, in every society, in every family.
(Kofi Annan)
It is the supreme art of the teacher to awaken joy in creative expression and knowledge.
(Albert Einstein)
Human behavior flows from three main sources: desire, emotion, and knowledge.
(Plato)
It takes considerable knowledge just to realize the extent of your own ignorance.
(Thomas Sowell)
The art and science of asking questions is the source of all knowledge.
(Thomas Berger)
Real knowledge is to know the extent of one's ignorance.
(Confucius)
Some people drink from the fountain of knowledge, others just gargle.
(Robert Anthony)
Carry out a random act of kindness, with no expectation of reward, safe in the knowledge that one day someone might do the same for you.
(Princess Diana)
The goal of education is the advancement of knowledge and the dissemination of truth.
(John F. Kennedy)
To know what you know and what you do not know, that is true knowledge.
(Confucius)
Risk comes from not knowing what you're doing.
(Warren Buffett)
Science is organized knowledge. Wisdom is organized life.
(Immanuel Kant)
Science is a way of thinking much more than it is a body of knowledge.
(Carl Sagan)
Thought is the wind, knowledge the sail, and mankind the vessel.
(Augustus Hare)
The one exclusive sign of thorough knowledge is the power of teaching.
(Aristotle)
If four things are followed - having a great aim, acquiring knowledge, hard work, and perseverance - then anything can be achieved.
(A.P.J.Abdul Kalam)
Research is creating new knowledge.
(Neil Armstrong)
It is beyond a doubt that all our knowledge begins with experience.
(Immanuel Kant)
It is not knowledge, but the act of learning, not possession but the act of getting there, which grants the greatest enjoyment.
(Carl Friedrich Gauss)
The learning and knowledge that we have, is, at the most, but little compared with that of which we are ignorant.
(Plato)
The best advice I ever got was that knowledge is power and to keep reading.
(David Bailey)
It is possible to fly without motors, but not without knowledge and skill.
(Wilbur Wright)
I believe that through knowledge and discipline, financial peace is possible for all of us.
(Dave Ramsey)
Collecting facts is important. Knowledge is important. But if you don't have an imagination to use the knowledge, civilization is nowhere.
(Ray Bradbury)
Never stop fighting until you arrive at your destined place - that is, the unique you. Have an aim in life, continuously acquire knowledge, work hard, and have perseverance to realise the great life.
(P.J.Abdul Kalam)
Science investigates; religion interprets. Science gives man knowledge which is power; religion gives man wisdom which is control.
(Martin Luther King, Jr.)
Liberty cannot be preserved without general knowledge among the people.
(John Adams)
.
As knowledge increases, wonder deepens.
(Charles Morgan)
The benefits of education and of useful knowledge, generally diffused through a community, are essential to the preservation of a free government.
(Sam Houston)
The true method of knowledge is experiment.
(William Blake)
All our knowledge has its origins in our perceptions.
(Leonardo da Vinci)
To express the same idea in still another way, I think that human knowledge is essentially active.
(Jean Piaget)
Scientific discovery and scientific knowledge have been achieved only by those who have gone in pursuit of it without any practical purpose whatsoever in view.
(Max Planck)
Today knowledge has power. It controls access to opportunity and advancement.
(Peter Drucker)
Astronomy compels the soul to look upwards and leads us from this world to another.
(Plato)
To confine our attention to terrestrial matters would be to limit the human spirit.
(Stephen Hawking)
Astronomy is useful because it raises us above ourselves; it is useful because it is grand. It shows us how small is man’s body, how great his mind, since his intelligence can embrace the whole of this dazzling immensity, where his body is only an obscure point, and enjoy its silent harmony.
(Henri Poincare)
We live in a changing universe and few things are changing faster than our conception of it.
(Timothy Ferris)
The good thing about science is that it’s true whether or not you believe in it.
(Neil deGrasse Tyson)
Every atom in your body came from a star that exploded. And, the atoms in your left hand probably came from a different star than your right hand. It really is the most poetic thing I know about physics: You are all stardust.
(Lawrence Krauss)
İt is far better to grasp the universe as it really is than to persist in delusion, however satisfying and reassuring.
(Carl Sagan)
Science is simply the word we use to describe the method of organizing our curiosity.
(Tim Minchin)
Astronomy has revealed the great truth that the whole universe is bound together by one all-pervading influence.
(William Leitch)
Astronomy is the science of the harmony of infinite expanse.
(John Scott Russel)
It is a most beautiful and delightful sight to behold the body of the moon.
(Galileo Galilei)
Live as if you were to die tomorrow. Learn as if you were to live forever.”
(Mahatma Gandhi)
“Education is the most powerful weapon which you can use to change the world.”
(Nelson Mandela)
“It does not matter how slowly you go as long as you do not stop.”
(Confucius)
“Intelligence plus character-that is the goal of true education.”
(Martin Luther King Jr.)
Education is not preparation for life - education is life itself.
John Dewey
"When one teaches, two learn."
(Robert Heinlein)
Education breeds confidence. Confidence breeds hope. Hopes breeds peace.
(Confucius)
Teaching is the profession that teaches all of the other professions.
(A.Einstein)
Education is the ability to listen to almost anything without losing your temper or self-confidence.
(Robert Fros)
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Dünyada ən böyük xeyir bilik. ən böyük şər nadanlıqdır.
Digen
Elm ən qədim dövrlərə nəzər salmağa imkan yaradır.
U.Çörçill
Ya bilgi, ya ölüm!
Y.V.Çəmənzəminli
Milli vurma cədvəli olmadığı kimi milli elm də yoxdur; nə millidirsə, o artıq elmi deyil.
A.Çexov
Hər kəs can atmalıdır ki, ata və babasının bildiyindən çox bilsin.
(A.Çexov)
Elm okeandır. O, eyni dərəcədə insan üçün də açıqdır, balıqçı gəmisi üçün də. Biri bu okeanda qiymətli mallarla üzür, digəri isə yalnız bol balıq ovu ilə evə qayıtmaq istəyir.
(E.Bulver-Litton)
Elm hüdudları üfüq xəttinə oxşayır: biz ona nə qədər çox yaxınlaşsaq, o bizdən bir qədər çox uzaqlaşır.
(P. Buast)
Sənət hadisələri dəyişdirmək, elm isə bu hadisələri irəlicədən görmək qabiliyyətinə malikdir.
(H.Bokl)
Elm öz mənbəyi etibarilə əbədidir, fəaliyyətində nə zamanla, nə də məkanla məhdudlaşmayıb, həcminə görə ölçüsüz, vəzifəsinə görə sonsuzdur.
(A.Berte)
İncəsənət <<mən>>, elm isə <> deməkdir.
(K.Bernar)
Biz tarixdən müdriklik, poeziyadan hazırcavablılıq, riyaziyyatdan bəsirət, təbiət elmlərindən dərinlik, fəlsəfədən ciddilik, məntiq və ritorikadan mübahisə etmək bacarığı əxz edirik.
(F.Bekon)
Bilik güc, güc isə bilikdir.
(F.Bekon)
Bilik həyatda faydalı olmaq naminə qazanılmalıdır.
(F.Bekon)
Neçə-neçə dövlət üsul-idarəsinin mövcud olmasına baxmayaraq, elmdə həmişə bir üsul-idarə-azadlıq forması hakim olacaq.
(F.Bekon)
Elmə ürəkdən bağlı olanlar tacir düşüncəsindən uzaqdır.
(C.Barns)
Biliyin ağası olmaq üçün zəhmətin köləsi olmaq gərəkdir.
(O.Balzak)
Elm sahibi olmadığını bilməyin özü də bir növ elm sahibi olmaq deməkdir.
Konfutsi (Qədim Çin mütəfəkkiri)
Əsəri olmayan alim barsız ağacdır.
Sədi Şirazi (İran şairi və mütəfəkkiri)
Elm insanın həm beynini, həm də cismini şövqləndirir.
Mişra Krişna (Hind dramaturqu)
Nadanlar elmə həqarətlə baxır, savadsızlar ona heyran olur, müdriklər isə ondan bəhrələnirlər.
Frensis Bekon (İngilis alimi və humanisti)
Elm mahiyyət etibarilə həqiqət axtarışıdır.
Fransua de Laroşfuko
(Fransız yazıçısı)
Elmdə həqiqət həmişə özünə yol açır.
Lev Davidoviç Landau
(Fizik, Nobel mükafatı laureatı)
Elmdə qürur olmaz, olarsa, həqiqətlər yox olar.
Henri Kaldervud (İsveç filosofu)
Həqiqi elm nə rəğbət bilir, nə ədavət – onun yeganə məqsədi həqiqətdir.
Arturo Qraf (İtalyan yazıçısı və alimi)
Ölkəni inkişaf etdirib irəli aparan elm və təhsildir.
Otto Fon Bismark
(Almaniyanın dövlət xadimi və kansleri)
Milli vurma cədvəli olmadığı kimi, milli elm də yoxdur; nə millidirsə, o, artıq elm deyil.
Naməlum
Xəyal qanadları olan elm möcüzələr yaratmağa qadirdir.
Maykl Faradey (İngilis fiziki)
Elm hüdudsuz bir okeandır; mən və bəzi dostlarım bu okeandan bir neçə damlanı içmək fürsətini əldən vermədik.
İsaak Nyuton (İngilis fiziki və astronomu)
Elm həm bildiyinizi, həm də bilmədiyinizi bildirmək üçündür.
Çin atalar sözü
Elm ağlın çırağıdır.
Azərbaycan atalar sözü
Elm səbəb, əməl isə nəticədir.
Nəsirəddin Tusi
Sən 3 yolla ağıllı ola bilərsən... 1-Təcrübə yolu ilə - bu ən ağır yoldur. 2-Tənqid yolu ilə - bu ən asan yoldur. 3-Düşüncə yolu ilə - bu ən nəcib yoldur.
Nəsirəddin Tusi
Ən faydalı iş cavanlıqda elm öyrənmək və qocalanda öyrəndiklərini saf-çürük etməkdir.
Marsel Sesiro (Fransız yazıçısı və tənqidçisi)
Bütün elmlərin açarı sual işarəsidir.
Onore de Balzak (Fransız yazıçısı)
Zövqlərin ən gözəli elmdən alınan zövqdür.
Samuel Smayls (İngilis yazıçısı)
Elm yaxşı zamanlarda sərvət, pis zamanlarda isə sığınacaq və gözəl yol göstərəndir.
Aristotel (Qədim yunan filosofu)
Vay o adamların halına ki, özləri öz gözlərinə müdrik, alim görünürlər.
Demokrit (Qədim yunan filosofu)
Elm ancaq xoşniyyətli insanların əlində olanda fayda verir.
Sokrat (Qədim yunan filosofu)
Dünyada ən böyük xeyir elm, ən böyük şər nadanlıqdır.
Sinoplu Diogen (Qədim yunan filosofu)
Qüvvət elmdədir, başqa cür heç kəs,
Heç kəsə üstünlük eyləyə bilməz.
Hər uca rütbədən biliniz, fəqət
Alimin rütbəsi ucadır əlbət.
Nizami Gəncəvi (Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri)
Həyatda ən böyük mürşid elmdir.
Mustafa Kamal Atatürk
Elm öyrənmək heç vaxt gec deyil.
İbn Sina (Şərq filosofu və həkimi)
Beşikdən məzara qədər elm istəyin.
Hz.Məhəmməd (Ə.S.)
“Pərvərdigara, mənim elmimi artır”, - de.
“Qurani-Kərim”dən
Özünü elmi axtarışlara, elmə həsr etmiş insanlar və bu gün ölkəmizin mürəkkəb dövründə bütün çətinliklərə sinə gərərək elmlə məşğul olan insanlar cəmiyyətimizdə hörmətə layiqdirlər.
Heydər Əliyev
Xalq həmişə öz ziyalıları, öz mədəniyyəti, öz elmi ilə tanınır.
Heydər Əliyev
Hər bir ölkənin, hər bir millətin aparıcı qüvvəsi onun bilikli nümayəndələridir. Onun yüksək təfəkkürə, yüksək biliyə, yüksək ixtisasa malik olan insanlarıdır.
Heydər Əliyev
Xalq gərək daim öz kökünü xatırlasın, tarixini öyrənsin, milli mədəniyyətindən, elmindən heç vaxt ayrılmasın.
Heydər Əliyev
Azərbaycanın elmi-texniki səviyyəsini inkişaf etdirmək üçün yüksək təhsilə, elmə nail olmalıyıq.
Heydər Əliyev